«کد سرفراز»

»»»»»»»»»»»وبلاگ دانشجویان کد ۸۴ رشته معارف اسلامی، فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع)

«کد سرفراز»

»»»»»»»»»»»وبلاگ دانشجویان کد ۸۴ رشته معارف اسلامی، فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع)

خلاصه روان شناسی اجتماعی- ج۶:نگرش۱- حمید درویشی شاهکلائی

Attitude

نگرش

تکلیف جلسه ششم درس روانشناسی اجتماعی دکتر آشنا:

 فصل چهارم: نگرش ( تعریف و شکل گیری)

فهرست>>:

1. تعریف و اهمیت نگرش

            1-1. تعریف نگرش

                        مولفه های نگرش

            1-2. ویژگی های نگرش

بحث ویژه: ایمان یک نگرش اصلی

3-1. بحث نگرش؛ محوری ترین مباحث روانشناسی اجتماعی

4-1. مفاهیم مرتبط با نگرش

2. راهبردها و عوامل موثر در تکوین نگرش

           2 -1. یادگیری اجتماعی

             یک- شرطی سازی کلاسیک

             دو- شرطی سازی کنشی

             سه- مشاهده و تقلید

          2-2. مقایسه های اجتماعی

            یک- مقایسه خود و دیگران از جهت رفتاری

            دو- مقایسه رفتار گروه خود با گروه های دیگر

           2-3. منابع انگیزش فردی

            یک- نیازها

           دو- شخصیت فرد

     2-4. منابع انگیزش اجتماعی

           یک- وضعیت اقتصادی

           دو- فرهنگ

 

بحث ویژه: راهبردهای اسلام برای تغییر نگرش

          2-5.منابع ژنتیک (وراثت)

 

خلاصه>>:

1. تعریف و اهمیت نگرش

            1-1. تعریف نگرش

س- تعریف و مهادلهای فارسی Attitude چیست؟

طرز تلقی، وجهه نظر، باز خورد، وضع روانی، ایستار، گرایش و نگرش که اصطلاح نگرش قبول عام یافته. لمبرت در تعریفی جامع آن را یک روش نسبتا ثابت در فکر، احساس و رفتار نسبت به افراد، گروه ها، موضوع های اجتماعی یا قدری وسیع تر، هر گونه حادثه ای در محیط فرد

س- مولفه های نگرش کدامند؟

1- مولفه های عاطفی (احساسات و عواطف) که به هیجانهای منفی یا مثبت و 2- مولفه های رفتاری (تمایلات رفتاری) که به نحوه خاصی از کنش فرد و 3- مولفه های شناختی (افکار و عقاید) که به فکر و تفسیرهای خاص اشاره دارد. به عنوان مثال در مورد «مار»: نرم و لطیف دانستن مار (مولفه شناختی)، ترس و وحشت با دیدن مار (مولفه عاطفی) و رد درخواست دیگری برای لمس مار (مولفه رفتاری) است.

            1-2. ویژگی های نگرش

س- ویژگی های نگرش چیست؟

1- سازه ای فرضی (بدون وجود عینی، غیر قابل مشاهده مستقیم و سنجش عینی)

2- اکتسابی و تدریجی (تاثیر تجربه و آزمایش)

3- نسبتا پایدار (نظام بودن)

4- فردی یا گروهی

5- دارای مولفه های شناختی، عاطفی و رفتاری که هر کدام از اینها می تواند هشیار یا ناهشیار باشد.

6- از ویژگی اصلی یا فرعی برخوردار است. (عمق نگرش ما به بعضی چیزها بیشتر است.)

7- مولفه های ان با هم تعامل دارند. یعنی رفتار ما صرفا شناختی و عقلانی نیست.

8- تناسب سطح مولفه ها با یکدیگر (عمق و ریشه داری یک مولفه=> عمق دو بعد دیگر)

9- نقش بسیار نگرشهای اصلی (نه فرعی) در زندگی افراد و سهولت تشخیص آن با مشاهده

10- تاثیر مستقیم نگرشهای اصلی بر فرعی (چون بیشتر درونی شده و کمتر به شرایط خارجی و موقعیت وابسته اند. مثل تاثیر ایمان به خدا بر زندگی خانوادگی)

 

بحث ویژه: ایمان یک نگرش اصلی

س- بعضی از اصلی ترین نگرشها در فرهنگ دینی را نام برده و نگرش ایمانی را بررسی کنید.

نگرشهای ایمانی، کفری، منافقانه از اصلی ترین نگرشها در فرهنگ دینی هستند. و اما نگرش ایمانی:

1-مولفه های نگرش ایمانی:

رفتاری: وظایف رفتاری مثل استعانت از صبر و نماز، انفاق و ... .

شناختی و عاطفی: برای صدور یک رفتار، دانش تنها کافی نیست، بلکه انگیزش نیز لازم است. اقرار زبانی به ایمان و حتی عمل تنها کافی نیست؛ بلکه در احادیث به پیوند قلبی (شناخت و عاطفه) نیز تصریح شده.

2-      ویژگی های نگرش ایمانی:

 ایمان حالتی اکتسابی اختیاری تدریجی و قابل شدت و ضعف است. حالتی روانی، با حقیقتی واحد، قابل ازدیاد و استکمال و سنجش و امتحان است.

3-      آثار نگرش ایمانی:

روان شناختی: آرامش، دوست داشتن خدا و ...

رفتاری: فروتنی در نماز، صدقه در تنگدستی و ...

اخروی: بهشت، آمرزش، اجر و پاداش و ... .

3-1. بحث نگرش؛ محوری ترین مباحث روانشناسی اجتماعی

س-  چرا بحث نگرش محوری ترین مباحث روانشناسی اجتماعی است؟

تاثیر بر افکار اجتماعی، نحوه تفکر و پردازش اطلاعات و فرآیند رفتار؛ سازماندهی و نگهداری چارچوبهای شناختی اطلاعات در مورد مفاهیم، موقعیت ها و حوادث

4-1. مفاهیم مرتبط با نگرش

س- مفاهیم مرتبط با نگرش را نام ببرید.

عقاید و باورها، رغبت و علاقه و نقش

2. راهبردها و عوامل موثر در تکوین نگرش

2-1. یادگیری اجتماعی

س- از عوامل تکوین نگرش، یادگیری اجتماعی به چه چیزهایی اشاره دارد؟

یک- شرطی سازی کلاسیک: اغلب به صورت ناهشیار و حتی زمانی که فرد از محرک بی اطلاع است، صورت می پذیرد. (تاثیر در تمام رفتارهای معمولی و روزمره؛ مثل تاثیر تصاویر ضمنی و یا شرطی شدن به گروهی خاص بخاطر واکنش های مادر به آن گروه)

دو- شرطی سازی کنشی: مثل کودک چهار ساله ای که با بیان محکم از یک حزب سیاسی دفاع می کند.

سه- مشاهده و تقلید: مثل کودکی که هر چقدر از سیگار کشیدن منع شود، باز هم سیگار می کشد! (چون پدرش سیگاری است.)

2-2. مقایسه های اجتماعی

س- از عوامل تکوین نگرش، مقایسه های اجتماعی به چه چیزهایی اشاره دارد؟

یک- مقایسه خود و دیگران از جهت رفتاری: ادراک خوب و بد نگرشهیمان از راه مقایسه با دیگران (مثل پیروی گروه هوادار از گروه های مرجع)

دو- مقایسه رفتار گروه خود با گروه های دیگر: گاهی بدون آشنایی قبلی با موضوع و تحت تاثیر گروه (مرجع) نگرش خاصی پیدا می کنیم.

2-3. منابع انگیزش فردی

س-  از عوامل تکوین نگرش، منابع انگیزش فردی به چه چیزهایی اشاره دارد؟

یک- نیازها: ما درتلاش برای ارضای نیاز های خود، به اموری بر می خوریم که ما را در جهت رسیدن به هدف کمک می کنند یا مانع برآورده شدن نیازهای ما می شوند. (نگرش مثبت به امور نوع اول و نگرش منفی به امور نوع دوم)

دو- شخصیت فرد: ویژگی های شخصیتی باعث ایجاد و تثبیت نگرشهای خاصی می شود.

2-4. منابع انگیزش اجتماعی

س- از عوامل تکوین نگرش، منابع انگیزش اجتماعی به چه چیزهایی اشاره دارد؟

یک- وضعیت اقتصادی: نقش مهم نگرش افراد به کار، سود، پول، رقابت و پس انداز در اقتصاد جامعه

دو- فرهنگ: دین، زبان، اعتقادات و ... بر نگرش افراد اثر می گذارند. اکثر عوامل شکل گیری و تغییر نگرشها، پدیده های فرهنگی هستند.

 

بحث ویژه: راهبردهای اسلام برای تغییر نگرش

س- در اسلام برای تغییر نگرشها راهبردهای فراوانی وجود دارد. آنها کدامند؟

یک- تثبیت از طریق تقلید و تکرار: توصیه به والدین برای خواندن دعا و قرآن در دوران جنینی و نوزادی و گفتن اذان و اقامه در گوش راست و چپ او؛ بردن کودکان به مجالس مذهبی؛ کافران و مشرکان بزرگسال نیز نگرشهای خود را به طور تقلیدی از پدران و اجداد خود اخذ می کردند.

دو- انگیزه ها و هیجان ها: انگیزه نزدیک شدن به پدر، باعث تغییر نگرش برادران به یوسف شد تا جایی که تصمیم خطرناکی درباره او گرفتند. اسلام برای موقعیت ها هیجانی مثل مرگ، ترس، زلزله، ازدواج، زیارت اماکن مقدس، موفقیت های بزرگ و ... توصیه هاو دستورالعمل هایی دارد که باعث شکل گیری یا تشدید نگرشهای ایمانی می شود. (مثل تسلیت و دیدار خانواده داغدیده)

سه- تفکر و استدلال: حضرت ابراهیم از این کار برای بیدار  کردن وجدان مخاطبان خود (ستاره و خورشید پرستان) استفاده کرد.

چهار- ایجاد ناهماهنگی شناختی: قرآن به منکران می گوید که اگر در آن تردید دارید. بدانید که شما را از خاک و نطفه و علقه آفریدیم. یعنی اگر این را می پذیرید، باید معاد را بپذیرید تا دچار ناهماهنگی شناختی نشوید.

پنج- دعا: معصومین در دنیا به ما شناخت می دهند.  این شناخت راهی است به سوی شکل گیری یا تغییر نگرش.

شش- توجیه شناختی نسبت به پیامد هر کار: هر که بدی کند، همان مقدار کیفر؛ و هر که خوبی، همان مقدار پاداش می بیند.

هفت- توجه دادن به عظمت خدا: مثل معجزات حضرت موسی (ع).

هشت- وضعیت رفاهی و اقتصادی: هرگاه به انسان ضرر و مصیبتی وارد آید، به درگاه خدا توبه می کند و چون نعمت و ثروت به او عطا کند، خدا را فراموش می کند.

نه- وابستگی های گروهی: نگرشهای ما (هشیار یا ناهشیار) تحت تاثیر تعلقات گروهی ماست.

ده- مراودات دوستانه و خلق خوش: اگر پیامبر اسلام تندخو وسخت دل بود، قطعا مردم از اطراف او پراکنده شده بودند.

2-5.منابع ژنتیک (وراثت)

س- از عوامل تکوین نگرش، منابع ژنتیک (وراثت) به چه چیزی اشاره دارد؟

وراثت بر نگرشهای ما موثر است. به هر حال نگرشها از کانال مغز (که جسمانی است) عبور می کنند. هم بستگی نگرش های دوقلوهای یک تخمکی از وراثت یکسان آنهاست. یک احتمال آن است که وراثت بر عوامل عام تری مانند هیجان خواهی و خلق و خوی مثبت و منفی اثر بگذارد و از آن طریق د زندگی فرد حاضر شود. (خلق منفی، همیشه ناراضی و خلق مثبت، همیشه رضایت شغلی دارد.)

نظرات 1 + ارسال نظر
مجتبی عزیززاده سه‌شنبه 28 فروردین‌ماه سال 1386 ساعت 12:17 ق.ظ

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد